Ο Γάλλος ζωγράφος Henri de Toulouse-Lautrec είναι ο ζωγράφος που έβαλε την παριζιάνικη νυχτερινή ζωή των καφέ, των μπαρ, και των οίκων ανοχής στους πίνακες του και τους έδειξε με τη δική του ξεχωριστή ματιά σε όλο τον κόσμο αποκτώντας έτσι τη μεγάλη του φήμη. Η ζωή του εξάλλου από την πρώτη στιγμή που ξεκίνησε θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν ιδιαίτερη και ξεχωριστή όσο και ο ίδιος.
Ο Henri Toulouse-Lautrec ήταν άμεσος απόγονος από αριστοκρατική οικογένεια με τίτλους ευγενίας τουλάχιστον χιλίων ετών. Γεννήθηκε στις 24 Νοεμβρίου του 1864, στο Albi της Γαλλίας, και πατέρας του ήταν ο Alphonse-Charles και η Adèle Zoë. Ο πατέρας του ήταν ένας εύθυμος και ιδιόρρυθμος άνθρωπος που ζούσε με αρκετή πολυτέλεια. Χαιρόταν να κυνηγάει με γεράκια και να συλλέγει εξωτικά όπλα. Ο Henri άρχισε να ασχολείται με τη ζωγραφική και να σχεδιάζει σε πολύ νεαρή ηλικία βρίσκοντας στις τέχνες μια διέξοδο από την πολυαγαπημένη του οικογένεια την οποία λάτρευε αλλά η οποία ήταν ιδιαίτερα υπερπροστατευτική απέναντί του και μάλλον όχι άδικα εξ’ αιτίας της εύθραυστης σωματικής και πνευματικής του υγείας.
Το 1878 ο ο Toulouse-Lautrec ύστερα από μια πτώση που είχε έσπασε ένα πολύ ευαίσθητο κόκκαλο στο μηρό ενώ ένα χρόνο αργότερα έπεσε και πάλι σπάζοντας και το άλλο πόδι. Τα πόδια του όμως δυστυχώς δεν επουλώνονταν σωστά. Ο κορμός του αναπτύχθηκε κανονικά, αλλά τα πόδια του δεν μεγάλωναν με αποτέλεσμα να παραμείνει μόνιμα παραμορφωμένος. Πολλοί είναι εκείνοι που αποδίδουν τα προβλήματα υγείας που τον ταλαιπωρούσαν στο γεγονός ότι οι γονείς του ήταν πρώτα ξαδέρφια.
Το 1882, ύστερα από ενθάρρυνση των πρώτων του δασκάλων, René Princeteau και John Lewis Brown που φιλοτεχνούσαν την φύση και τα ζώα της- ο Toulouse-Lautrec αποφάσισε να αφοσιωθεί στη ζωγραφική, και έφυγε για το Παρίσι όπου γράφτηκε στο Ecole des Beaux-Arts και μπήκε στο στούντιο του Fernand Cormon. Το 1884 ο Toulouse-Lautrec εγκαταστάθηκε στη Μονμάρτρη, μια περιοχή στο βόρειο Παρίσι, όπου έμεινε σχεδόν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, εκτός από κάποιες σύντομες επισκέψεις που έκανε στην Ισπανία για να θαυμάσει τα έργα του Ελ Γκρέκο (1541-1614) και του Ντιέγκο Βελάσκεθ (1599-1660) .
Στα ταξίδια του στην Αγγλία ο Lautrec επισκέφτηκε τον διάσημο συγγραφέα Όσκαρ Ουάιλντ (1854-1900) και τον ζωγράφο James McNeill Whistler (1834-1903). Σε κάποια περίοδο της ζωής του ο Toulouse-Lautrec έμεινε κοντά στο ζωγράφο Edgar Degas (1834-1917), ο οποίος θεωρείτο κορυφαίος από τους σύγχρονους καλλιτέχνες και από τον οποίο επηρεάστηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό διαμορφώνοντας την καλλιτεχνική του υπόσταση. Ενώ από 1887 όπου το στούντιο του βρισκόταν στην Rue Caulaincourt δίπλα στο γνωστό τυπογραφείο της εποχής Goupil, μπορούσε να δει παραδείγματα των ιαπωνικών σχεδίων τα οποία και λάτρευε.
Από συνήθεια ο Toulouse-Lautrec έμενε έξω από το σπίτι του το μεγαλύτερο μέρος της νύχτας, συχνάζοντας σε διάφορα κέντρα διασκέδασης στη Μονμάρτρη, και κυρίως στο καμπαρέ Μουλέν Ρουζ. Επιπλέον, αντιμετώπιζε πρόβλημα με το ποτό και ο μποέμικος τρόπος ζωής του σε συνδυασμό με τα προβλήματα στην υγεία του που τον κατέτρεχαν είχαν σαν αποτέλεσμα την κατάρρευση του το 1899. Η μητέρα του στην προσπάθειά της να τον προστατέψει τον έβαλε σε ένα άσυλο, ένα νοσοκομείο για ψυχικά ασθενείς, στο Neuilly της Γαλλίας. Μένοντας για ένα διάστημα εκεί κατάφερε να ανακτήσει τις χαμένες του δυνάμεις και να εργαστεί και πάλι, αλλά δυστυχώς, αυτό δεν κράτησε για πολύ καιρό. Ο Toulouse Lautrec άφησε την τελευταία του πνοή στις 9 Σεπτεμβρίου του 1901, στο κτήμα της οικογένειας στο Malromé της Γαλλίας.
[[pagebreak]]Η επιρροή από τη νυχτερινή ζωή του Παρισιού
Ο Toulouse-Lautrec κατάφερνε να συναναστρέφεται εύκολα με διαφορετικές κοινωνικές ομάδες ανθρώπων. Χορευτές, πόρνες καλλιτέχνες και διανοούμενοι της Μονμάρτρης μπορούσαν να τον γνωρίζουν και να έχουν μια προσωπική επαφή μαζί του. Μάλιστα, από το 1890 ο ξάδερφός του Dr Tapie de Celeyran, τον συνόδευε στις εξόδους του, και οι δύο τους απεικονίζονται στον πίνακα At the Moulin Rouge (1892), ως ένα πολύχρωμο ζεύγος. Παρά την παραμόρφωση του, ο Toulouse-Lautrec ήταν εξαιρετικά κοινωνικός και εύκολα έκανε φίλους κερδίζοντας την εμπιστοσύνη των ανθρώπων. Κατάφερε να θεωρηθεί ως ένας από τους ανθρώπους της Μονμάρτρης, παρά το γεγονός ότι δεν καταγόταν από εκεί με την έντονα ανεξάρτητη προσωπικότητά του και την ιδιαίτερη ικανότητα που είχε να κατανοεί τα πάντα γύρω του.
Μεταξύ των αγαπημένων του θεμάτων για τους πίνακές του ήταν οι χορεύτριες του καμπαρέ, Yvette Guilbert, Jane Avril, και La Goulue καθώς και η σύντροφός του, Valentin le Désossé, που ήταν ακροβάτης με έξαιρετικές και ιδιαίτερες σωματικές ικανότητες. Μέσα από τη σοβαρότητα που είχαν οι προθέσεις στα έργα που δημιουργούσε ο Toulouse-Lautrec εντούτοις τα θέματά του απεικονίζονταν σε ένα ύφος που συνόρευαν σχεδόν με την καρικατούρα συμβολίζοντας με αυτό τον τρόπο την υπερβολή.
Οι δύο πιο άμεσες επιδράσεις στην τέχνη του Toulouse-Lautrec υπήρξαν α) τα Ιαπωνικά σχέδια, όπως αποτύπωνε τις λοξές γωνίες και τις πεπλατυσμένες μορφές των έργων του, και β) ο Ντεγκά, από τον οποίο επηρεάστηκε στην κλίση της προοπτικής του, την κοπή των φιγούρων, καθώς και στον διαχωρισμό της ματιάς του θεατή από την ζωγραφισμένη σκηνή, όπως απεικονίζεται και στον πίνακα At the Moulin Rouge. Αλλά η ξεχωριστή αίσθηση που απεικονίζει έναν κόσμο πονηρό και σκληρό πολλές φορές, με την χρήση τεχνητών χρωμάτων αποτελεί αποκλειστικά έμπνευση του Lautrec αποτελώντας το δικό του ιδιαίτερο χαρακτηριστικό.
Ασυνήθιστοι τύποι απεικονίζονται σε ένα μεγάλο κομμάτι των έργων του Toulouse-Lautrec, καθώς φαίνεται ότι του κινούσαν το ενδιαφέρον. Στον πίνακα του In the Circus Fernando: The Ringmaster (1888) το σχεδόν γελοίο, άσχημο και περιέργως σκληρό πρόσωπο του παρουσιαστή του τσίρκου είναι το κέντρο γύρω από τον οποίο το άλογο και ο αναβάτης περιστρέφονται. Από το 1892 μέχρι το 1894 ο Lautrec φιλοτέχνησε μια σειρά έργων που απεικόνιζαν τους εσωτερικούς χώρους οίκων ανοχής, όπου και έζησε για ένα διάστημα με τη συντροφιά εκδιδόμενων γυναικών.
Όπως και με έργα του για το καμπαρέ, ο Lautrec αιχμαλώτισε την αίσθηση των οίκων ανοχής στους πίνακές τους χωρίς να κάνει καμιά προσπάθεια για να παρουσιάσει τη λάμψη τους. Στο έργο του Salon in the Rue des Moulins (1894) οι πόρνες εμφανίζονται με άσχημη όψη και βαριεστημένες κάτω από το βαρύ μακιγιάζ τους, ενώ η ιδιοκτήτρια του οίκου, κάθεται ήσυχα ανάμεσά τους. Η αίσθηση που αποτυπώνεται στους πινακές του δεν έχει να κάνει με την ηθική πλευρά του θέματος, ούτε επιδιώκει να δείξει το καλό και το κακό, αλλά παρουσιάζει απλά μια ορισμένη αυτή την πλευρά της κοινωνικής ομάδας.
Ο Lautrec διεύρυνε το φάσμα της λιθογραφίας χρησιμοποιώντας τους χρωματικούς τόνους πιο ελεύθερα. Οι μολυβιές που τραβούσε ήταν πιο περιληπτικές και τα σχέδια του πιο ενοποιημένα, ενώ μερικές φορές το μελάνι ήταν διάστικτα ριγμένο στην επιφάνεια δίνοντας την εντύπωση της αφθονίας στα έργα. Στις αφίσες του συνδύαζε επίπεδες εικόνες από την ιαπωνική επιρροή του μαζί με γράμματα. Συνειδητοποίησε ότι, αν ήθελε οι αφίσες του να είναι επιτυχημένες, το μήνυμά τους έπρεπε να έχει άμεση και αποφασιστική επίδραση στον περαστικό που τις συναντά και τις σχεδίαζε πάντα έχοντας αυτή την προοπτική στο μυαλό του.
Οι αφίσες του την δεκαετία του 1890 τον καθιέρωσαν ως τον πατέρα της σύγχρονης μεγάλης κλίμακας αφίσας. Οι καλύτερες αφίσες του ήταν εκείνες που διαφήμιζαν την εμφάνιση διάφορων ερμηνευτών του καμπαρέ της Μονμάρτρης, όπως η τραγουδίστρια May Belfort, ο θηλυκός κλόουν Cha-U-Kao, και η Loïe Fuller των Folies-Bergère.
Σε μία αφίσα μάλιστα του 1893 της χορεύτριας Jane Avril, όπου υπάρχει έντονο το κίτρινο και κόκκινο χρώμα εν μέρει, η ίδια απεικονίζεται να κλοτσάει με το πόδι της. Στο κάτω μέρος σε γκρι τόνους, ώστε να μην αποσπάτε η προσοχή, βρίσκεται σε διαγώνια θέση το χέρι του βιολιστή που παίζει μουσική. Υπάρχει κάποια ένδειξη που σηματοδοτεί το πάτωμα αλλά κανένα έπιπλο ή άλλο στοιχείο. The legend reads simply "Jane Avril" in white letters and "Jardin de Paris" in black letters. Η λεζάντα αναφέρει απλώς "Jane Avril" με λευκά γράμματα και "Jardin de Paris" με μαύρα γράμματα δίνοντας μας έτσι ένα παράδειγμα για τον τρόπο που επεξεργαζόταν τις αφίσες του.
http://www.capital.gr/news.asp?id=898205
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου